Te Kete Ipurangi Navigation:

Te Kete Ipurangi
Communities
Schools

Te Kete Ipurangi user options:


Tirohia mā te reo: Māori Ingarihi

Ngā tōpana whārite me ngā tōpana kāore i te whārite

Ngā tōpana whārite

Mēnā kāore tētahi mea i te neke he whārite ngā tōpana ka pā ki taua mea.

Tōpana taumaha o ngā kaihoe = tōpana tautoko o te waka

Pātai 1: Kei te neke te waka? Kei te whārite ngā tōpana, kāore i te whārite rānei?

Pātai 2: Ki tō whakaaro, he aha te pānga kei waenga i te tōpana taumaha o te tangata me te tōpana tautoko o te waka? Kei te whārite ngā tōpana, kāore i te whārite rānei?

Pātai 3: Mēnā ka noho ētahi tāngata tokorua i roto i te waka, ka whārite te tōpana tautoko o te waka me te tōpana taumaha o ngā tāngata, kāore i te whārite rānei? He aha ai?

Pātai 4: Ki tō whakaaro, ka aha mēnā ka eke ētahi tāngata tokowhitu ki roto i te waka? He aha ngā panoni ka puta i ngā tōpana tautoko me ngā tōpana taumaha? Kei te whārite ēnei tōpana, kāore i te whārite rānei?

Ina haere tētahi mea i te tere pūmau he whārite anō hoki ngā tōpana. Mēnā i te hoe tētahi rōpū kaihoe kia haere te waka ama i te 10 k.m./h (te tere o tētahi kaihīkoi tere), he ōrite te tōpana o ngā hoe e pana ana ki te wai ki ngā tōpana ātete o te wai e pana ana ki te takere me te hau e pana ana ki ngā tāngata.

Tōpana pana o ngā kaihoe = tōpana ātete o te wai me te hau

Ngā tōpana kāore i te whārite

Ina kāore i te whārite ngā tōpana e pā ana ki tētahi mea, ka whakatere te mea, ka whakapōturi rānei.

Ina tīmata tētahi rōpū waka ama ki te tauwhāinga, ka nui noa atu te tōpana pana i ngā kaihoe i te tōpana ātete o te wai me te hau. Nā reira, ka whakatere te waka ama. Nā te mea he nui atu te tōpana pana i te tōpana ātete, kāore ngā tōpana i te whārite.

Te ine tōpana

Ka ine tātou i te tōpana ki te waeine e kīia ana te niutana (te N rānei). He ōrite ngā niutana tekau ki te kotahi manokaramu.

Pātai 1: He aha tōu tōpana taumaha ina inea ki te niutana?

Pātai 2: Mēnā ka eke koe ki roto i tētahi waka ama, ka aha te tōpana tautoko ā-niutana o te waka?

Hoki ake ki runga ^