Te Kete Ipurangi Navigation:

Te Kete Ipurangi
Communities
Schools

Te Kete Ipurangi user options:


Tirohia mā te reo: Māori Ingarihi

Ngā tōpana waka - Te taumata 4

Te Whāinga Paetae: Te Aka

4.1 Ka tūhura, ka whakamahi i te tauira pūtaiao hei whakaatu i te tōpana me te nekenga, me ētahi whakamahinga, pēnei i te waku, te kauwhiti me te tauru. Te Marautanga o Aotearoa (wh. 100) Ō Ahupūngao, Te Tōpana me te Nekenga. 

Te putanga ako

Ka taea e au:

  • te whakamārama i ngā tōpana ka pā ki tētahi waka
  • te tautohu tōpana whārite
  • te tautohu kōpana kāore i te whārite
  • te tautohu i te pānga i waenga i te tōpana taumaha kei tētahi waka me te tōpana ātete
  • te torotoro i te pānga o ngā tōpana pana me ngā tōpana ātete ki te tōpana katoa ka puta.
Ngā paearu angitu Aromatawai whaiaro Aromatawai ā-hoa Aromatawai ā-kaiako
Tino pai He pai Āhua pai Tino pai He pai Āhua pai Tino pai He pai Āhua pai
Ka taea e au te whakamārama i ngā tōpana ka pā ki tētahi waka.                  
Ka taea e au te tautohu tōpana whārite.                  
Ka taea e au te tautohu tōpana kāore i te whārite.                  
Ka taea e au te tautohu i te pānga i waenga i te tōpana kei tētahi waka e te tōpana ātete.                  
Ka taea e au te torotoro i te pānga o ngā tōpana pana me ngā tōpana ātete ki te tōpana katoa ka puta.                  

Ngā tōpana waka

He nui ngā mea me whakaaroaro ina hoahoa waka ama hei tauwhāinga. He pēnei nā te nui o ngā tōpana ka pā ki te waka. Ka taea e te tōpana te pana, te tō rānei. Mā ēnei e whakatau mēnā ka toa koe, ka hinga rānei i tētahi tauwhāinga. E whā ngā tōpana ka pā ki te waka:

Te taumaha: Te tōnga whakararo o te tō-ā-papa ki tētahi mea.

Te tautoko: Te pana whakarunga hei tautoko i tētahi mea.

Te pana: Te tōpana whakaneke i tētahi mea.

Te pana waku: Te tōpana ātete i te nekenga o te mea.

Kei te whārangi e whai ake nei tētahi ngohe tauwhitiwhiti e pā ana ki ngā tōpana nei. Me whakatau koe ko tēhea o ngā tōpana kei runga nei kei te pā ki te waka ina hoea mā te wai. 

Hoki ake ki runga ^