Waikano 6
He whaihua te pungarehu rākau
Te Whāinga
Kia mātau te ākonga nā ngā āhuatanga matū tō te pungarehu i whaihua ai.
He āhuatanga ō te pungarehu i whaihua ai te pungarehu i te maha o ngā ahurea. Kua whakamahia hei horoi niho, hei hanga hopi hoki.
Te pēniho
I tua atu i te whakamahi pungarehu ki te whakanao waikano, i whakamahi ētahi ahurea, tae atu ki ētahi iwi Māori, i tētahi kukū, he mea hanga i te uku nehu rauiti me te pungarehu ki te horoi i ō rātou niho. Ka tauhohe te pungarehu ki te waikawa ka hangaia e ngā huakita kei tō waha, ka huri i te waikawa hei pāhare me te wai. Ka aukati tēnei i te pirau niho. Ehara i te tino rerekē taua pēniho taketake i te pēniho houra tunutunu e hokona ana i ngā toa i ēnei rā.
Te hopi
He mahi nā ngā ahurea maha te whakamahi pungarehu hei hanga matū hou. I ranua te pungarehu ki ngā hinu huawhenua e ngā tāngata o Ihipa i mua noa atu, i te tau 1550 pea i mua i te Karaiti, hei hanga hopi. E hanga hopi ana ngā tāngata o Āwherika mō ngā rautau maha mā te whakamahi pungarehu.
kokonati + pungarehu → hopi
Ka taea te hanga hopi ki te ngako, mahue atu te hinu. Ka ahu mai te ngako i ngā kararehe, ā, he totoka i te pāmahana rūma. Ka ahu mai te hinu i ngā tipu, ā, he wē i te pāmahana rūma. He mea hanga te hopi tuatahi mā te paera i te pungarehu i roto i te wai, ā, ā muri i tērā mā te paera tahi i te wē ki te hinu. He uaua tēnei mahi te whakatutuki i te kura. He māmā ake te ngohe e whai ake nei.