Te kōura mara
He tino kai te kōura mara ki te Māori. Mā te tangata tino mōhio rawa ki tāna mahi e mahi. Ka tīmataria te whakamara mā te waiho i te kōura ki rō wai māori i roto i te hīnaki, kia pai ai te rere o te wai, kia mau tonu hoki te tinana o te kōura ki roto i tōna anga. Ka ngāwari ana te anga, ka mā ana te hiku, me te ngāwari o te makere mai, hei reira mōhiotia ai kua mara. Tētahi, kua piro.
Ka tino mara ana, ka āta tangohia mai i te hīnaki, ka whakamaroketia. Ka āta wehewehengia te hiku, te anga waewae, me te upoko. Kātahi ka āta paopaotia, ka whakamaroketia anō. Ka paopaotia anō kātahi ka taongia ki roto i te umu. Hei muri mai, ka whakairitia kia maroke. Ka tino maroke ana, ka takaia ki roto kete, ka pai tonu mō te kotahi tau. Ko ngā anga waewae i kainga e ngā whānau, ka hoatu rānei kia riro mai ai tētahi mea e hiahiatia ana, he taonga, he kai pea. I whakaputua ngā upoko me ngā hiku ki ngā pātaka. He tohu ēnei o te rangatiratanga o te iwi, ka tae mai ana he manuhiri.
Te toroī
Ko te toroī he tūmomo mahi whakamoī i te hākari, pēnei i te kuku. Ka kīnakitia atu te hākari ki te momo otaota. I tino hiahiatia tēnei momo kai. I tēnei mahi, me matatau mārika te tangata ki te āhua o ngā momo kitakita. Kei whāngaitia hoki te tangata ki te toroī kua kino kē, he mate kei te haere. Ko ngā tūmomo otaota i whakamahia, he pūhā, he kōwhitiwhiti, he pikopiko, he mauku, he kōwaowao, me ētahi atu. Me mōhio tonu te tangata ko ēhea ngā otaota hei whakamahinga, kia kaua e tata atu ki ngā tiko kararehe. He mate nui hoki ka puta ki te noho tahi te E-Coli ki ngā momo mauku me ngā tūmomo hākari. Ka mate te tangata i te whakamā, ka whiua ki te kōrero mēnā kāore e moī pai ngā kai.
I tunua ngā otaota i roto rau ki runga i ngā kōhatu o te hāngi. Ka kōhuatia rānei ki rō hue kua kuhungia atu he kōhatu wera. I mukumukua ngā otaota i te tuatahi kia puta ai te reka, ko te waikōhua i tohua hoki. Ko ngā hākari i poroporoa, i waiho noatia rānei kia kotahi tonu. Ka maoa ana ngā mea e rua, ka whakakotahitia atu te pūhā me ngā hākari ki hue kē, kātahi ka katia mā te puru rimu, puru hinu rānei. Ka mau ana, ka tukua ki rō wai kia mātao, kātahi ka āta tohua ki tētahi wāhi marumaru mō te rua wiki. He tino kai tēnei hei whāngai i te manuhiri, hei whakawhitiwhiti taonga rānei.
Kōpiro
He tino kai te kānga me te kākano kua kōpiro. Me mōhio mārika te tangata ki tāna mahi, kei mate hoki te puku, kei mate rānei te tangata ki te kore e oti tōtika te mahi. Ki te heipū pēnei, ka tino raruraru te hapū.
Ka kohia ngā tātā, ka kuhua ki roto pēke kia kore ai ngā kākano e riro atu. Ka āta herea te pēke, ka tukua te pēke ki roto wai rere, ka waihongia ake mō te toru ki te waru marama kia piro ai ngā kākano. Kia tae te wā kua piro pai ngā kānga, ka tangohia mai ngā kākano, ngā kānga kia rawaka ai hei whāngai i te tangata. Ka waihotia atu ētahi ki roto i te pēke, ki roto tonu i te wai mō tētahi atu wā. Ka wetekina ngā kiri, ka paopaotia ngā kākano. Hei reira, ka raua atu ki roto i tētahi hue, kua tāhoroa atu he kōhatu wera, kia maoa rā anō.
Ko te kakara ki te ihu te tohu kua maoa te kānga kōpiro.
Hei mahi 1
Kōrero atu ki tētahi o te whānau nāna te mahi tunu parāoa rēwena. Pēhea tana tiaki i te rēwena kia pai tonu ai? Pēhea te pakeke o te rēwena? Pēhea te roa o tā rātou whakaae mahi i taua rēwena hei tunu paraoa? Ko wai ngā tāngata whakamahi i taua rēwena?
Hei mahi 2
Ka taea te hanga waiū tepe mā te kōrori i te wāhanga paku o te paura waiū tepe ki te 500 ml miraka, ka waiho ai ki tētahi wāhi mahana mō te whitu hāora. Waiho te waiū tepe ki te pouaka makariri. Ka tipu ngā kitakita, ka huri te miraka hei waiū tepe